★★      एस्टीचा लाल डब्बा    ★★

खूप दिवसांनी एस्टीच्या लाल डब्यात बसण्याचा योग आला. ती.आईच्या वर्षश्राद्ध निमित्ताने गावी जायला निघालो.

आम्ही दोघेही शहापुरहून नागपूरला कारने आलो. मुलाला काम होते म्हणून तो आम्हाला बस स्टँडवर सोडून कार घेऊन गेला.

दळणवळण क्षेत्रात सोयी सुविधा देण्याच्या बाबतीत बरीच पावले उचलण्यात आली आली आहेत, त्यातलेच एक पाऊल म्हणजे शिवशाही !

    शिवशाहीने आम्ही वर्धेला आलो. हा प्रवास छानच झाला. गावी जाणारी बस नुकतीच गेल्याचे कळले. आता दीड तास पुढच्या गाडीसाठी थांबणे जीवावर आले होते. पुलगावला जाणारी बस लागलेली दिसली. म्हटले, थोडा फेरा पडेल पण वेळ तर वाचेल.

   तेव्हा लाल डब्यात बसून प्रवास करण्याचा योग फार दिवसांनी आलेला होता. आम्ही गाडीत बसलो.. तिकीट काढले. गाडी सुटली. गाडीत मोजून पंधरा प्रवासी होते. गाडी सुरू झाली आणि काही वेळातच तो खूप जुना अनुभव स्मृतीचे दार ठोठावू लागला.

   
रस्त्याची अवस्था अशी होती की खड्ड्यात रस्ता की रस्त्यात खड्डे... कळायला मार्ग नव्हता. संपूर्ण गाडी खडखड वाजत होती. मिनिटा मिनिटाला गाडी उसळत होती. थोड्याच वेळात शरीराची सगळी हाडे खिळखिळी झाली.  क्षणाक्षणाला तोंडातून ' अरे बाप रे...अरे देवा...असे उद्गार बाहेर पडत होते. खडखडाटाच्या आवाजाने कानठळ्या बसल्या होत्या. तो पाऊण तास फारच जीवघेणा होता.

   एकदाची गाडी पुलगावला थांबली..पिशवीतले काही सामान खाली तर पडले नाही ना म्हणून सौ ने शंका काढली आणि मी सीटच्या खाली शोधू लागलो. एव्हाना सगळे उतरले होते. कंडक्टर सहज बोलला, "काका, काय शोधताय ?"

    एका तासातला अनुभव उत्स्फूर्तपणे मुखातून बाहेर पडला.
  " हाडं शोधतोय काही पडली तर नाही ना इकडे तिकडे... सगळी हाडं खिळखिळी झाली हो. बरं काही सापडली तर तुमच्या ऑफिसमध्ये जमा करा. घेऊन जाईन नंतर.."

     बिचा-याच्या चेह-यावरचे भाव पाहण्यासारखे होते..

  असा हा खूप दिवसांनी घेतलेला अनुभव. आणि प्रवासाचे उतरत्या क्रमाचे टप्पे. कार...शिवशाही... लाल डब्बा...आणि शेवटी खच्चून भरलेल्या ऑटोमधला घुसमटणारा प्रवास....

   निष्कर्ष एकच निघाला की बिचा-या ग्रामीण जनतेला लाल डब्याशिवाय अन्य पर्याय नाही. 

                                                ★★©  सुरेश इंगोले  ★★